بازگشت
سوات، آغاز نبرد دیگردردومین نقض آتش بس
محمد اسحاق فیاض محمد اسحاق فیاض

دولت امریکا مبلغ ده میلیارد دالر را به دولت پاکستان برای مبارزه با گروههای افراطی و تند رو درپاکستان وعده داده است. این وعده کلان پولی سبب شده است تا دولت پاکستان تلاش های بیشتری را در راستای مقابله با گروهای تند رو طالبان و القاعده در خاک خود انجام دهد.

  درست به دنبال همین وعده بود که گروه افراطی مستقر در دره سوات به رهبری ملا فضل الله اعلام کرد که دیگر آتش بس را رعایت نمی کند، این که تا چه اندازه نقض آتش بس از سوی طالبان پاکستانی مستقر در سوات ارتباط با وعده مالی امریکا دارد، هنوز زوشن نیست. اما دوماه پیش زمانی که این آتش بس به امضا رسید، امریکا، برخی از کشورهای اروپایی و دولت افغانستان با آن مخالفت کردند و نسبت به این آتش بس اظهار نگرانی نمودند، این مخالفت ها تاثیر زیادی بردولت پاکستان گذاشت تا به تمامی توافقاتی که میان دولت پاکستان و طالبان پاکستانی در سوات بدست آمده بود، از سوی دولت پاکستان عملی نگردد، با توجه به این پسمنظر هرچند که وعده ده میلیارد دالری امریکا به پاکستان ممکن است ارتباط مستقیم به بهم خوردن آتش بس در سوات نداشته باشد، اما قطعا تاثیرات مستقیم خود را داشته است، زیرا وعده ده میلیارد دالری امریکا طی مذاکرات و نشست های متعدد در پاکستان و امریکا طی ماههای گذشته صورت گرفت و دولت پاکستان چراغ های سبزی که از سوی امریکا دریافت کرد، تلاش نمود به برخورد دو پهلو از توافقات به عمل آمده با صوفی محمد یکی از رهبران طالبان پاکستانی در دره سوات،شانه خالی نماید. آمذ  

لذا صوفی محمد یکی از رهبران طالبان پاکستانی در منطقه سوات روز 5 شنبه  9 اپریل اعلام کرد :با توجه به رفتار متناقض دولت فدرال پاکستان قرارداد صلح در اين منطقه پايان يافته اعلام مي شود.صوفي محمد در جمع خبرنگاران افزود: بر اساس موافقت اوليه قرار بود دولت  پاکستان و آصف علي زرداري رييس جمهور معاهده صلح بين دولت ايالتي و گروه تحريک شريعت(طالبان پاکستانی) را امضا کنند اما با وجود حسن نيت ما اين اتفاق تاکنون رخ نداده است. رييس جمهور پاکستان گويا مايل نيست صلح در سوات محقق شود.

 این موافقت نامه صلح در چهارم حوت 1387 بين طالبان محلي سوات به نمايندگي صوفي محمد و دولت ايالتي سرحد به صورت موقت امضا شده بود. بر اساس بند دوم اين موافقتنامه ، دادگاه هاي شريعت تحت نظر مولانا فضل الله رهبر تحريک طالبان در سوات برپا  می گردید و همه قوانين جاري مغاير با شريعت اسلامي در سوات و مالاکند لغو می شد و به جاي آن قوانين اسلامي با تفسیر طالبان به اجرا در می آمد.

اما این موافقت نامه پس از آن که با مخالفت های بین المللی همراه گردید و  وعده های مالی که دولت پاکستان از سوی کشورهای غربی و بویژه امریکا دریافت کرد، عزم دولت پاکستان را در اجرای موافقت نامه آتش بس سست کرد.

 هرچند که يوسف رضا گيلاني نخست وزیر پاکستان دوماه پیش در واکنش به مخالفت کشورهای غربی در مورد این اتش بس و موافقت نامه صلح در سوات  گفته بود: برقراري صلح ، امنيت و توسعه همه جانبه در سوات و مالاکند، راهبرد اصلي دولت فدرال و ايالتي محسوب مي‌شود.

اما وعده های کلان مالی کشورهای غربی به پاکستان عزم این دولت را برای مدتی لااقل از اجرای آتش بس در سوات از بین برد.

 این دومین موافقت نامه صلح است که بین دولت پاکستان و شورشیان سوات نفقض می گردد. در اول جوزای سال گذشته نیزموافقتنامه صلح بين دولت ايالتي و طالبان سوات امضا شد اما با گذشت سه هفته از سوي شبه نظاميان نقض  گردید. این بار نیز این شورشیان هستند که دولت را به عدم مفاد موافقتنامه صلح متهم کرده و این موافقت نامه را مردود می شمارد.

هرچند ممکن است موافقت نامه اول توسط تند روان طالب نقض شده باشد، اما موافقت نامه دوم درسایه تعلل دولت پاکستان در اجرای آن نقض گردیده است، با آن که دولت محلی ایالت سرحد به این موافقت با طالبان دست یافته بود اما هیچ گاه از سوی دولت مرکزی پاکستان این موافقت نامه امضا نگردید. اقای زرداري در هشتم ماه حوت سال گذشته برخلاف نخست وزیر پاکستان آقای گیلانی در واکنش به امضاي قرارداد صلح در سوات ضمن ضرورت مبارزه ارتش با گروه هاي شبه نظامي تندرو در مناطق قبايلي پاکستان تاکيد کرده بود:دولت اسلام آباد هيچگونه توافقنامه صلحي با طالبان محلي در سوات را امضا نخواهد کرد. ما حق نداريم در جنگ با تروريسم شکست بخوريم. وي با تفکيک سوات و مالاکند تصريح کرده بود در صورتي که عوامل شبه نظامي طالبان حملات خود در سوات از آغاز کنند، ارتش پاکستان نيز عمليات نظامي را بطور مجدد شروع خواهد کرد.

به هرحال احتمال می رود با نقض این آتش بس خشونت های تازه ای در دره سوات با آب شدن برف ها آغاز خواهد شد و این دره زیبا باردیگر به صخنه نبرد و  خشونت میان طالبان افراطی پاکستانی و دولت اسلام آباد تبیدل خواهد شد.

ریچارد هالبروک نمایند ویژه ایالات متحده آمریکا در پاکستان و افغانستان طی سفر اخیر خود به افغانستان، پاکستان و هند و دیدارهای متعددی که با مقامات این کشورها داشت، یک بار دیگر فعالیت گروههای طالبان و القاعده را در پاکستان تهدیدی برای دولت های امریکا و پاکستان دانست.

از نظر او مرکز این تهدید ها در داخل خاک پاکستان است. او معتقد است باید برای نابودی این گروهها تلاشهای دسته جمعی و عزم ملی توسط دولت های منطقه مانند افغاانستان، پاکستان و هند در کنار امریکا و دیگر کشورهای جامعه جهانی صورت گیرد.

هالبروک در سفر دوره ای که به هند داشت دریک  نشست خبری در هند فعالیت  طالبان و القاعده را چالش مشترک برای کشورهای هند، پاکستان، افغانستان و امریکا دانست.

نشانه و قرائن حکایت از آن دارد همانطوری که نبرد های خونینی درافغانستان با گرم شدن هوا جریان پیدا خواهد کرد، درپاکستان جبهات نبرد داغ خواهد شد و دراین میان ایالت سرحد یکی از میدانهای نبرد زمینی و هوایی خواهد بود، زیرا با تعهداتی که دولت پاکستان به کشورهای غربی داده است، ارتش این کشورباید عملیاتهای گسترده ای را دراین ایالت و نیر ایالت بلوچستان آغاز نماید، اگر چنانچه دراین زمینه از سوی ارتش پاکستان کوتاهی دیده شود، نیروهای ناتو مستقر درافغانستان مصمم هستند  به منظور اجرای عملیات زمینی وارد خاک پاکستان شوند.

 براساس گزارش ناتو نحوه عملیات ارتش پاکستان را به دقت زیر نظر دارد و به دولت پاکستان هم ابلاغ کرده است که باید عملیات های سنگینی نظامی را دراین دو ایالت توسط ارتش پاکستان با جدیت آغاز نمایند، در غیر این صورت این نیروهای ناتو است که وارد خاک پاکستان گردیده علیه پایگاههای طالبان و القاعده ست به عملیات می زنند.

به هرحال دولت پاکستان با گرفتن ده میلیارد دالر باید گامهای جدی در راستای مبارزه با تروریسم بردارد، تا مستحق دریافت چنین امتیازی گردد در غیر این صورت ممکن است حاکمیت ارضی این با حملات زمینی ناتو نقض گردد.


April 12th, 2009


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی